พระบรมราโชวาท

ในพิธีพระราชทานปริญญาบัตรของจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

ประจำปีการศึกษา ๒๕๓๔

วันพฤหัสบดีที่ ๙ กรกฎาคม พุทธศักราช ๒๕๓๕

ข้าพเจ้ามีความยินดี ที่ได้มาทำพิธีมอบปริญญาบัตรของจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยอีกวาระหนึ่ง และมีความพอใจที่ได้ทราบว่ากิจการทุกด้านของมหาวิทยาลัยดำเนินก้าวหน้ามาด้วยความมั่นคง ขอแสดงความชื่นชมกับผู้ทรงคุณวุฒิและบัณฑิตทุกคน ที่ได้รับเกียรติและความสำเร็จในการศึกษา

ตามที่อธิการบดีรายงานว่าจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยมีแผนการพัฒนาคุณธรรมตามแผนพัฒนามหาวิทยาลัยระยะที่ ๗ และได้ดำเนินงานเร่งรัดด้านนี้เป็นพิเศษ เพิ่มเติมจากความพยายามที่จะสร้างชุมชนวิชาการที่สมบูรณ์แบบนั้น นับเป็นการเหมาะสม และเป็นประโยชน์อย่างยิ่ง

หลักของคุณธรรมคือการคิดด้วยจิตใจที่เป็นกลาง ก่อนที่บัณฑิตจะพูดจะทำสิ่งไร จำเป็นต้องหยุดคิดเสียก่อน เพื่อรวบรวมสติให้ตั้งมั่นไม่โอนเอนและให้จิตสว่างแจ่มใส ซึ่งแรก ๆ หัด อาจต้องใช้เวลาบ้าง และอาจรู้สึกว่าทำได้ยาก แต่เมื่อปฏิบัติฝึกฝนจนคุ้นเคยชำนาญแล้วก็จะตั้งสติคิดอ่านได้คล่องแคล่วรวดเร็วขึ้น จะแสดงความรู้ความคิดเรื่องใด แก่ใคร ผู้ฟังก็เข้าใจได้ง่าย ได้ชัด ไม่ผิดหลักวิชา ซึ่งเท่ากับได้ปฏิบัติถูกต้องตรงตามคุณธรรมของนักวิชาการอย่างครบถ้วน ดังนี้ หากทุกคนปฏิบัติได้สำเร็จ จะทำให้สามารถเผยแพร่วิชาการทั้งหลายที่ร่ำเรียนมา ได้อย่างมีประสิทธิภาพและสอดคล้องกัน ทั้งจะเอื้ออำนวยให้กิจการทั้งปวงที่ทำ ลุล่วงไปได้โดยราบรื่น และถูกต้อง จึงใคร่ขอให้ท่านทั้งหลายคิดใคร่ครวญให้เห็นจริง พร้อมทั้งให้พยายามระมัดระวังตั้งใจ ที่จะไม่นำเอาวิชาการมาใช้เป็นอุบายโต้เถียงเอาชนะกันแต่อย่างเดียว เพราะการกระทำดังนั้นจะกลับเป็นเหตุก่อให้เกิดความไม่เข้าใจและขัดแย้งกันในสังคม

ขออวยพรให้บัณฑิตใหม่ทุกคนประสบความสุขและความก้าวหน้ารุ่งเรืองสมปรารถนา ทั้งสามารถบำเพ็ญตนให้เป็นประโยชน์แก่สังคมและประเทศชาติได้อย่างเต็มภาคภูมิ.